صراط ظاهر و صراط باطن از نظر روایات
English 4009 Views |در تفسیر صافی در تفسیر آیه کریمه: «اهدنا الصراط المستقیم» از «معانی الاخبار» از حضرت صادق (ع) روایت کرده است که: «صراط مستقیم راه بسوی معرفت خداست. و صراط دو صراط است: یکی صراط در دنیا، و یکی در آخرت. پس آن صراطی که در دنیاست همان امام واجب الإطاعه است؛ هر کس او را در دنیا بشناسد و از هدایت او و راهنمائیهای او پیروی کند، به خوبی از صراطی که پلی است بر روی جهنم در آخرت عبور میکند، و کسی که او را در دنیا نشناسد، پایش در هنگام عبور از صراط در قیامت میلغزد و بر اثر آن در آتش دوزخ واژگون میگردد.»
و در روایت دیگری وارد است که: «نحن الصراط المستقیم؛ و فقط و فقط ما صراط مستقیم هستیم.» (تقسیر صافی)
و در بعضی از روایات آمده است: «هو صراط علی بن أبیطالب (ع)؛ صراط مستقیم فقط صراط علی بن أبیطالب است.» (تقسیر صافی)
و از حضرت صادق (ع) روایت است که: إن الصراط أمیر المؤمنین (ع)؛ بدرستیکه حقا و واقعا، صراط همان نفس مقدس أمیرالمؤمنین (ع) است.» (تقسیر صافی)
باری، با تأمل و دقت در این روایات که از مصادر وحی نازل شده است بخوبی ابحاثی را که دربارۀ صراط نمودیم روشن میشود؛ که صراط، ظاهری دارد و باطنی. ظاهرش همان راه و منهاج امام است، و باطنش حقیقت ولایت است که در روز بازپسین به صورت جسری به روی دوزخ کشیده میشود و موجب نجات مردم از ورود در آن میگردد.
مرحوم محدث قمی گفته است: "تمام حروف مقطعه از اوائل سوره‌های قرآن را جمع کرده‌اند و مکررات از آنرا حذف کرده‌اند و بقیه را که با هم ترکیب نموده‌اند چنین درآمده است: «علی صراط حق نمسکه؛ علی راه حق است که ما او را اتخاذ میکنیم و میگیریم.» و یا چنین در آمده است: «صراط علی حق نمسکه؛ راه علی حق است که ما آنرا میگیریم و اتخاذ میکنیم.»" (سفینة البحار)
و نیز فرموده است که در تفسیر حضرت امام حسن عسکری (ع) آمده است که: «تعلق محبی فاطمة صلوات الله علیها فی القیمة بأهداب مرطها ممدودا علی الصراط؛ در روز قیامت محبان فاطمه (س) خود را به ریشه‌های چادر فاطمه در حالیکه به روی صراط کشیده شده است آویزان میکنند و خودشان را بدان می بندند.»
جایگاه پیامبر در روز محشر
روایتی از «جامع الاخبار» نقل شده است بدین مضمون: حضرت فاطمه (س) به پدرش گفت: ای پدر! به من خبر بده که مردم در روز قیامت چگونه‌اند؟! حضرت رسول الله فرمودند: ای فاطمه همه مشغول خود هستند، و در آنجا کسی به کسی نگاه نمیکند: نه پدر بسوی فرزندش، و نه فرزند بسوی مادرش! فاطمه گفت: در وقت بیرون آمدن از قبرها به بدن خود کفن دارند؟! فرمود: ای فاطمه! کفن‌ها می پوسد و بدنها باقی میماند، ولیکن عورت مؤمن پوشیده میشود و عورت کافر ظاهر میگردد! فاطمه گفت: عورت مؤمنان را چه می پوشاند؟ فرمود: نوری از آنها میدرخشد و تلألؤ میکند که از شدت آن، اجسام خود را نمی بینند! فاطمه گفت: ای پدر! من در روز قیامت تو را در کجا ببینم؟! فرمود: مرا در سه جا ببین: در پای میزان اعمال ببین! که من ندا میکنم: ای پروردگار من! سنگین کن ترازوی عمل کسی را که شهادت به لا إله إلا الله داده است. و مرا در نزد نامه اعمال ببین! در وقتیکه باز میشوند و من در آنجا ندا میکنم: ای پروردگار من! با امت من حساب را آسان کن! و مرا در کنار جسر جهنم در مقام شفاعت من ببین! در آنجائی که هر کس مشغول به خود است و من مشغول به امت خود هستم و ندا میکنم: ای پروردگار من! امت مرا سلامت بدار! و پیامبران همگی در اطراف من هستند و همگی میگویند: بار پروردگارا امت محمد را سالم بدار! و رسول الله فرمودند: خداوند حساب تمام مخلوقات را می رسد مگر کسی که به خدا شرک آورده است؛ و از او حساب نمی کشد و او را امر به آتش می کند.»
Sources
سید محمدحسین حسینی طهرانی- معادشناسی 8- صفحه 109-113
Keywords
0 Comments Share Send Print Ask about this article Add to favorites