اقوال مختلف در عدد آیات قرآن

تعداد آیات قرآنی به زمان پیغمبر اکرم میرسد و در روایاتی از آن حضرت آیات با عدد مانند ده آیه از آل عمران ذکر شده و حتی از آن حضرت شماره آیات برخی از سور قرآنی رسیده مانند اینکه سوره حمد (اتقان، ج 1 ص 68) هفت آیه و سوره ملک (اتقان، ج 1 ص 68) سی آیه است در عدد مجموع آیات قرآنی چنانکه از ابوعمرو دانی (اتقان، ج 1 ص 69) منقول است شش قول است: برخی گفته اند مجموع آیات قرآن شش هزار آیه است و گفته شده شش هزار و دویست و چهار آیه و گفته شده شش هزار و دویست و چهارده آیه و گفته شده شش هزار و دویست و نوزده آیه و گفته شده شش هزار و دویست و پنج آیه و گفته شده شش هزار و دویست و سی و شش آیه است. و از این شش قول دو قول از آن قراء اهل مدینه و چهار قول از آن قراء چهار شهر دیگر که مصحف عثمانی را داشتند: مکه و کوفه و بصره و شام می باشد.
اهل هر یک از این شش قول عدد خود را از راه روایت به عصر صحابه می رسانند و آنگاه آنرا روایت موقوفه شمرده به پیغمبر اکرم نسبت می دهند و از این روی جمهور عدد آیات و تشخیص آیه را توقیفی می دانند. عدد اهل مدینه (در اتقان ج1  ص 69 از ابوعبدالله موصلی نقل نموده است) دو عدد است یکی عدد ابی جعفر یزیدبن قعقاع و شیبه بن نصاح، و دیگری عدد اسماعیل بن جعفربن ابی کثیر انصاری است. و عدد اهل مکه عدد ابن کثیر که از مجاهد از ابن عباس از ابی بن کعب روایت میکند و عدد اهل کوفه عدد حمزه و کسائی و خلف است و آنرا حمزه از ابن ابی لیلی از ابوعبدالرحمن سلمی از علی (ع) روایت میکند و عدد اهل بصره عدد عاصم بن عجاج جحدری است و عدد اهل شام عدد ابن ذکوان و هشام بن عمار است و به ابودرداء نسبت می دهند. و البته اختلاف در عدد مجموع آیات قرآنی ناشی از اختلافی است که در عدد آیات سور قرآن است و احصائیه های دیگری راجع به عدد حروف و کلمات سور قرآن و مجموع قرآن ذکر کرده اند که تعرض آنها برای ما مهم نیست.

Sources

Keywords