رسائل دلایل التوحید

این رساله یکی از آثار و تألیفات میرزا احمد آشتیانی است. چون یکی از طرق استدلالیه انیه در باب توحید، کمتر مورد مذاکره و بحث میشد، چنانچه در ضمن رساله مرقوم شده است، استاد احمد آشتیانی برای یادآوری از آن طریق هم این رساله را تحریر نموده و برای تبرک و تیمن آن آیه مبارکه «آمن الرسول بما أنزل إلیه من ربه والمؤمنون کل آمن بالله و ملآئکته و کتبه و رسله لانفرق بین أحد من رسله و قالوا سمعنا و أطعنا غفرانک ربنا و إلیک المصیر؛ فرستاده ما بدانچه از جانب پروردگارش به سوی او نازل شده ایمان آورده و مؤمنان همگی به خدا و فرشتگان و کتاب ها و فرستادگان او ایمان آورده اند (و گفتند) میان هیچ یک از فرستادگان او فرق نمی گذاریم و گفتند: شنیدیم و اطاعت کردیم، پروردگارا عفوت را می طلبیم و بازگشت (همه) به سوی توست.» (بقره/ 285) را نوشته اند و سپس دلایل التوحید را در سه مورد تفضیل کرده اند. این رساله در سال 1349 و نیز در سال 1403 چاپ حروفی شده است.

معرفی اجمالی نویسنده:
میرزا احمد آشتیانی فقیه و فیلسوف شیعی امامی، چهارمین و کوچک ترین فرزند میرزا حسن مجتهد آشتیانی، فقیه سرشناس روزگار ناصرالدین شاه و مظفرالدین ‎شاه قاجار، به سال 1300 هجری قمری در تهران دیده به جهان گشود و پس از پایان تحصیل مقدمات عربی و ادبیات فارسی، به خواندن سطوح فقه و اصول در خدمت پدر خود پرداخت و بعد از درگذشت وی (1319 ق/ 1901 م)، تحصیلات خویش را نزد علمای دیگر مانند سیدمحمد یزدی، میرزاهاشم رشتی، حکیم کرمانشاهی و... دنبال کرد و آنگاه در مدرسه سپهسالار به تدریس معقول و منقول مشغول شد. در 1340 قمری رهسپار نجف اشرف گشت و افزون بر کسب فیض از محضر استادانی چون علامه نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی، خود نیز مجلس درس فلسفه دایر ساخت. در 1350 قمری به ایران برگشت و بقیه عمر را در تهران به تدریس فقه و اصول و علوم عقلی، تألیف کتاب و ارشاد مردم گذراند. وی هنگام وفات متصدی مدرسه علمیه مروی، بزرگترین حوزه علمیه تهران، بود. میرزا احمد افزون بر احاطه بر علوم عقلی و نقلی، در پزشکی قدیم و دانش های قدیم و دانش های ریاضی نیز دستی داشت. خط را بسیار زیبا می‎نوشت و با تخلص «واله» شعر می‎سرود. وی عارفی خلیق، متواضع، سلیم ‎النفس، متعبد و مثل اعلای پارسایی بود. میرزا احمد از 5 تن از مراجع زمان گواهی اجتهاد داشت. ثمره ازدواج ایشان دو پسر و چهار دختر بود. آیت الله آشتیانی روز سه شنبه سوم تیر ماه 1354/ چهاردهم جمادی الثانی 1359 هـ.ق در 95 سالگی پس از حدود 80 سال تعلیم و تعلم و تربیت انسان ها و خدمت به اسلام و مسلمانان چشم از جهان فرو بست. ایشان در مقبره خانوادگی ایشان در صحن حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شده اند.

Sources

Keywords