آخرین وصی حضرت عیسی (ع) پیش از بعثت پیامبر اکرم (ص)

روایات معتبری هست که حضرت مسیح علیه السلام  دوازده وصی داشت و آخرین آنان در عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم بود، گرچه نام او در این احادیث تصریح نشده است. تا آنجا که اطلاعات ما نشان می دهد، بحیرا نه یک انسان عادی، بلکه یکی از اولیاء الله و اهل باطن بوده است، اما اینکه در چه رتبه ای از معنویت بوده، نمی دانیم.  او همان راهب مسیحی است که به روایت تاریخ، محمد صلی الله علیه وآله وسلم را در سنین نوجودانی دیده و نبوت آن حضرت را پیشگویی کرده است. نام او در کتب تاریخ به  صورت های مختلف دیگر از قبیل بحیری، سرجس، بحیرا و بحیری نیز ضبط شده که صورت بحیرا  متأخر از دیگر نام هاست و شاید به قصد هماهنگ سازی یکنام غیرعربی با وزن متعارف عربی تغییر یافته باشد. برخی منابع او را یکی از احبار یهود از اهالی شهر تیماء در شام دانسته اند و برخی دیگر او را راهبی نصرانی و نسطوری از پیروان آریوس گفته اند که در علم نجوم دستی توانا داشته و منکر الوهیت مسیح و مخالف اعتقاد تثلیث و قابل به یکتایی و وحدانیت خداوند بوده و به همین سبب از کلیسای سوریه و سپس از طور سینا طرد و ناگزیر در دیر بصری سکونت گزیده و در همین محل با رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم ملاقات کرده است.

در یکی از روایات نیز آمده که یک هاتف غیبی بانگ برآورده که برترین مردم سه تن اند: بحیرا، رئاب الشنی از بنی عبدالقیس و پیامبر منتظر ( محمد صلی الله علیه وآله وسلم)؛ و جاحظ نوشته است که بحیرا مصداق نصرانیانی است که در سوره مائده از آنان ستایش شده است. در پاره ای از منابع بحیرا را منتظر پیامبر موعود و در منابعی دیگر او را منتظر گوشه گیر ( معتزل) گفته اند؛ زیرا هیچ گاه از صومعه خود خارج نمی شد و با هیچ کس سخن نمی گفت؛ اما هنگامی که برخی  نشانه های غیر طبیعی  مانند تسبیح سنگپاره ها و درود فرستادن آنها بر رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم و پاره  ابری که در حین حرکت همیشه بر آن حضرت سایه می افکند و درختی که چون پیامبر در کنار آن نشست، شاخه های خود را فرو آویخت، و دیگر علایم را دید، به سوی کاروانی که رسول خدا- که هنوز نوجوانی بیش نبود- در آن حضور داشت، رفت و کاروانیان را به میهمانی خواند تا با پیامبر موعود سخن گوید؛ اما افراد کاروان محمد صلی الله علیه وآله وسلم را همراه کالاهای خود گذاشتند و او را با خود به میهمانی نبردند و بحیرا ناچار از آنها اجاز خواست تا با او سخن گوید و به روایتی دیگر هنگام سپیده دم – که کاروانیان همه در خواب بودند- نزد محمد صلی الله علیه وآله وسلم رفت و با ایشان سخن گفت. بحیرا چون مهر نبوت را در میان شانه های پیامبر دید و رویاهای او را شنید، به قصد امتحان آن حضرت را به بت های مکه سوگند داد و چون بیزاری پیامبر از آن بتان را دید و شنید، به نبوت آن حضرت یقین پیدا کرد و این مژده را به عم ایشان، ابوطالب – که در میان کاروانیان بود- باز گفت و از او خواست تا محمد صلی الله علیه وآله وسلم را از گزند  یهودیان و رومیان حفظ کند و برحسب همین روایت ابوطالب از ادامه سفر چشم پوشید و محمد صلی الله علیه وآله وسلم را با خود به مکه باز گردانید. این اخبار موید آن است که بحیرا شخصیتی الهی داشته و شایسته مقام وصایت بوده است و در عین حال جایگاه معنوی واقعی او را نمی دانیم. اما مرحوم عارف بزرگ سیدحیدر آملی  او را آخرین وصی حضرت عیسی علیه السلام گفته است و دلیل آن را نیاورده است.

Sources

Keywords